وبلاگ
کودک تنها، غریبه مهربان، و سایه‌ای که فریب می‌دهد تحلیل موردی از دیدگاه روان‌کاوی تحلیلی و گلهای باخ
در دنیای امروز، کودکان شما ممکن است ساعت‌ها در بازی‌های آنلاینی مثل Roblox، Fortnite، Minecraft یا حتی بازی‌های VR غرق شوند. این بازی‌ها می‌توانند خلاقیت، همکاری و سرگرمی را تقویت کنند — اما یک واقعیت نگران‌کننده نیز در کنار آن‌ها وجود دارد: بعضی از افراد بزرگسال با نیت‌های سوء، از همین بازی‌ها برای نزدیک شدن به کودکان و نوجوانان استفاده می‌کنند.
این مسئله را از دو منظر بررسی می‌کنیم:
۱. روان‌شناسی تحلیلی یونگ
۲. سیستم گلهای باخ
از منظر یونگ: رفتار کودکی که جذب افراد ناشناس در بازی‌های آنلاین می‌شود، ریشه در روان ناهشیار و نیازهای پاسخ‌داده‌نشده دارد:
۱. سایه (Shadow) کودکانی که در خانه با احساس تنهایی، دیده‌نشدن یا بی‌ارزشی مواجه‌اند، بخش‌هایی از احساسات خود را به ناخودآگاه می‌فرستند: خشم سرکوب‌شده نیاز به توجه میل به صمیمیت و ارتباط ایمن این سایه، زمانی که «تصویر یک فرد مهربان، شنوا و حمایت‌گر» در بازی ظاهر می‌شود، طرح‌ریزی (Projection) می‌شود: کودک، آنچه را در خانه ندارد، روی غریبه‌ای آنلاین تصویر می‌کند و به او اعتماد می‌کند.
۲. کهن‌الگوهای آسیب‌دیده: کودک رهاشده یا کودک زخمی (Wounded Child): به‌دنبال دیده‌شدن است.
والد درونی بی‌ثبات یا منتقد: که باعث ترس از صحبت‌کردن با والد واقعی می‌شود.
انیموس/آنیما ابتدایی: در نوجوان، میل به کشف دنیای بیرون (عشق، توجه، خطر) فعال می‌شود، اما به شکل نابالغ و آسیب‌پذیر.
از دیدگاه گلهای باخ: برای کودک یا نوجوانی که جذب غریبه‌ها در فضای مجازی می‌شود می‌توان گلهای زیر را در نظر گرفت:
1. Heather – برای نیاز مفرط به توجه و گفتگو کودک احساس تنهایی، طرد یا کم‌توجهی دارد و به دنبال شنیده‌شدن می‌گردد.
2. Centaury – برای ناتوانی در نه گفتن و تابع بودن کودک به راحتی به خواسته‌های دیگران تن می‌دهد تا «دوست داشته شود».
3. Walnut – برای محافظت در برابر تأثیرات بیرونی برای کودکانی که به‌راحتی تحت تأثیر فضای بیرونی یا دیگران قرار می‌گیرند.
4. Larch – برای تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس اگر کودک حس می‌کند کسی نیست یا به اندازه‌ی کافی خوب نیست، و در نتیجه درگیر روابط ناسالم می‌شود.
5. Chicory – برای کودکانی که برای جلب محبت، حاضرند هر کاری بکنند اغلب در فرزندان والدین کنترل‌گر یا عاطفاً دور.
6. Mimulus یا Aspen – اگر ترس یا اضطراب مبهم نیز وجود داشته باشد مخصوصاً در کودکانی که همزمان می‌ترسند، ولی جذب می‌شوند.
جمع‌بندی: کودکی که درگیر ارتباط‌های آنلاین ناسالم می‌شود، نیاز دارد در خانه شنیده، دیده و پذیرفته شود. با نگاهی یونگی، این کودک درگیر سایه و طرح‌ریزی است. و از منظر باخ، نیاز به ترکیبی از گل‌ها دارد تا اعتماد به نفس، مرزهای درونی، حس امنیت و قدرت «نه گفتن» را در او تقویت کنیم.